klerinin kooperatifin ortağı olması, ayrıca 1163 sayılı Kooperatifler
Kanununun 56. maddesindeki şartları taşıması gerekir. Genel kurul
toplantısında ortağı kimler temsil edebilir? Genel kurul toplantısında bir
ortak yazı ile izin vermek suretiyle oyunu ancak başka bir ortağa
kullandırabilir. Bir ortak genel kurulda birden fazla ortağı temsil edemez.
Ortak sayısı 1000’ın üstünde olan kooperatiflerde anasözleşme ile ortağın en
çok 9 olmak üzere birden fazla ortağı temsil etmesi öngörülebilir. Es ve
birinci derece akrabalarda temsilde ortaklık şartı aranmaz. (Ortağın;
çocuğu, anne ve babası, eşinin annesi babası) Her yıl genel kurul toplantısı
yapılması zorunlu mudur? Genel Kurul Olağan ve Olağanüstü olmak üzere 2
şekilde toplanır. Olağan genel kurul toplantısının her hesap devresi
sonundan itibaren 6 ay içinde ve Yılda en az bir defa yapılması zorunludur.
Ortaklığın devri, devir alan ortağın yükümlülükleri konusunda bilgi verir
misiniz? Konut Yapı Kooperatifleri Örnek Ana sözleşmesinin “Ortaklığın
Devri” başlıklı 17/3. maddesinde; “Devir halinde eski ortağın kooperatife
karşı tüm hak ve yükümlülükleri yeni ortağa geçer, kooperatifçe bu devir
sebebiyle taraflardan ayrıca bir ödemede bulunmaları istenemez.” hükmü yer
almaktadır. Buna göre, kooperatif ortaklığının devredilmesi sebebiyle, devir
eden ortağın kooperatife karşı olan tüm hak ve yükümlülükleri, ortaklığı
devir alan kişiye geçmektedir. Dolayısıyla, kooperatifin geçmiş dönemlerdeki
iş ve işlemlerinden doğan borçlarının mevcut kooperatif ortakları tarafından
karşılanması ve ortaklığı devralan kişilerin de bu döneme ilişkin olarak
payına düşen borçları ödemesi gerekmektedir. Ancak, ortaklığın devri
sırasında taraflarca düzenlenen devir senedinde, ortaklığın devri ile ilgili
özel hükümlere yer verilmiş ise, devir alan ortağın kooperatife ödediği
geçmiş döneme ilişkin borçları, devir sözleşmesinde yer alan özel hükümler
nedeniyle ortaklığı devreden kişiden istemesi de mümkün görülmektedir. Ölen
ortağın durumu konusunda bilgi verir misiniz? Örnek Ana sözleşmesinin “Ölen
Ortağın Durumu” başlıklı maddesinde; “Ölen ortağın kanuni mirasçılarının üç
ay içinde temsilci tayin ederek kooperatife bildirmeleri halinde, ortaklık
hak ve yükümlülükleri kanuni mirasçıları lehine devam eder. Mirasçıların
temsilci tayin etmemeleri ve ortaklığa devam etmek istememeleri halinde,
ölen ortağın alacak ve borçları 15’nci madde hükümlerine göre tasfiye
edilir.” hükmüne yer verilmiştir. Buna göre, ölen ortakların kanuni
mirasçılarının üç ay içinde temsilci tayin etmemeleri halinde, 15. madde
hükümlerine göre alacak ve borçlarının tasfiye edilmesi gerekecektir. Öte
yandan, ölen ortakların adreslerinin de bilinemediği durumlarda ortakların,
15. madde uyarınca doğan alacaklarının Bankalarda açtırılacak özel bir
hesapta korunması ve kanuni mirasçılarının adreslerine ulaşılması yönünde
çaba sarf edilerek, mirasçıların bu alacağı tahsile davet edilmesi yerinde
görülmektedir. Ayrıca, ana sözleşmenin 15. maddesi uyarınca, ortaklığı sona
erenlerin alacak ve hakları, bunları isteyebilecekleri günden itibaren beş
yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Dolayısıyla, kanuni mirasçıların son isteme
tarihinden itibaren beş yıl süre ile alacak ve hakları istememeleri
durumunda, ölen ortağın belirtilen alacak ve haklarının kooperatif
hesaplarına gelir kaydedilmesi uygundur. Bir yapı kooperatifi kaç kişi ile
kurulur? Bir yapı kooperatifi en az 7 gerçek ve/veya 1163 sayılı
Kooperatifler kanununda belirtilen tüzel kişilerce kurulur. Aidat ödemesini
geciktiren ortaklardan gecikme faizi alınabilir mi? 1163 Sayılı
Kooperatifler Kanununda, ödemelerini geç yapan ortaklara gecikme bedeli
(gecikme bedeli) yürütüleceğine ilişkin bir hüküm bulunmamakla birlikte,
kooperatif ortaklarının ödemelerini geciktirmeleri halinde Kooperatifler
Kanununun 23. maddesi çerçevesinde genel kurulca kararlaştırılmak kaydıyla
borçlar kanununa uygun olarak gecikme faizi alınması mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, Konut Yapı Kooperatifi Örnek Ana sözleşmesinin 23/6. maddesine göre,
genel kurulun, ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartları
ile gecikme halinde uygulanacak esasları belirleme yetkisi bulunmaktadır.
Genel kurulca, kooperatif amaçlarının gerçekleştirilmesi ve eşitlik ilkesi
gözetilerek belirlenen ödenti, gecikme faizi vb. gibi parasal
yükümlülüklerin, ortaklarca, yine genel kurulca belirlenen esaslar
doğrultusunda yerine getirilmesi; aksi davranışta bulunan ortaklar içinde
Ana sözleşmede belirtilen yaptırımların uygulanması gerekmektedir. Parasal
yükümlülüklerini hiç veya zamanında yerine getirmeyen ortaklar için
yapılacak uygulamanın (gecikme faizi, ortaklıktan çıkarma), borç miktarı,
gecikme süresi, kooperatifin durumu gibi kıstaslar göz önüne alınarak
yönetim kurulunca belirlenmesi uygun olacaktır. 1163 Sayılı Kooperatifler
Kanununun 23. maddesine göre, ortaklar, bu Kanunun kabul ettiği esaslar
çerçevesinde hak ve vecibelerde eşit olduklarından, parasal yükümlülüğünü
bilinçli olarak yerine getirmeyen ortakla, ekonomik nedenlerle yerine
getirmeyen ortak arasında bir ayrım yapılması mümkün değildir. Ferdi
Mülkiyete geçen kooperatiflerin tasfiyeden dönüp dönemeyeceği konusunda
bilgi verir misiniz? 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 81. maddesine göre;
Konut Yapı Kooperatifleri, Ana sözleşmede gösterilen işlerin tamamlanması ve
ferdi mülkiyete geçilip konutların ortaklar adına tescil edilmesi ile
amacına ulaşmış sayılır ve dağıtılır. Ancak, tescil tarihinden itibaren altı
ay içerisinde usulüne uygun şekilde Ana sözleşme değişikliği yapılarak
kooperatifin amacının değiştirilmesi halinde dağılmaya ilişkin hüküm
uygulanmaz. Bu nedenle, Kooperatifler Kanununun 81. maddesinde öngörülen 6
aylık süre içinde amaç değişikliği yapmayarak tasfiyesine karar verilen ve
halen tasfiye işlemleri sürmekte olan kooperatifin tasfiyesinden dönülmesi
mümkün bulunmamakta ve tasfiye işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir
